Nederlands onderzoek naar stalkers en de link met moord heb ik niet gevonden (tips welkom) maar uit Engels onderzoek blijkt dat de afgelopen drie jaar 49 vrouwen aangifte deden van stalking en daarna door de stalkende man werden vermoord. Deze cijfers kwamen alleen naar boven doordat VICE Magazine een beroep deed op de Engelse variant van de wet op de openbaarheid van bestuur, en politiekorpsen dwong hun archief in te duiken.
Uit de opgevraagde Engelse politiecijfers blijkt dat agenten de dader in veel van de 49 gevallen een waarschuwing gaf. Af en toe kreeg de man zelfs een straat- of contactverbod opgelegd. Maar daar bleef het bij. Totdat het wangedrag van de man in kwestie escaleerde en hij de vrouw vermoordde.
Cijfers uit de V.S. bevestigen dat het gaat om een groot probleem: ruim de helft van vrouwelijke slachtoffers stapte voor hun dood een of meerdere keren naar de politie wegens stalking. In Nederland maakten we een soortgelijk scenario nog zeer kort geleden mee in Utrecht. Sam G. stalkte zijn ex. De vrouw had de politie bij leven gewaarschuwd en Sam kreeg een contact- en straatverbod opgelegd. Dat mocht niet baten. Sam drong in juli haar woning binnen en ging over tot moord.
Gezien de voor vrouwen vaak dodelijke gevolgen van mannelijke geweld en agressie is het niet zo vreemd dat Engelstalige magazines zoals VICE Broadly oproepen tot effectiever beleid. Stalking en mishandeling verdwijnen niet, en als daders geen serieus teken krijgen dat hun gedrag voor henzelf vervelende gevolgen krijgt, gaan ze ongestraft door totdat weer een vrouw sterft. Een slachtoffer van een stalker ervoer dit van nabij:
“His behavior escalated over time with different relationships because there was no accountability for his actions. In his eyes, he was above the law.” […] Dronfield had previously reported Smith to police for stalking, but says she felt ignored. “In my case, police officers would make jokes while Smith was stalking me and making my life a misery,” she tells Broadly. “They’d say things like, ‘Why don’t you find yourself a nice boyfriend?’”
In Engeland voert Paladin National Stalking Advocacy actie om een register te openen met de namen van mannen die zich bij herhaling schuldig maakten aan misdaden zoals huiselijk geweld en stalking. Dit register zou besloten moeten zijn, alleen toegankelijk voor bevoegde politie-agenten. Als een vrouw dan voor de eerste keer aangifte doet, kan de politie zien dat het gaat om een recidivist. Agenten kunnen de vrouw waarschuwen en nemen haar signalen hopelijk serieuzer.
In Nederland is René Römkens een van de weinigen die de losse incidenten met elkaar verbindt, het probleem van mannelijke agressie expliciet benoemt en pleit voor hardere maatregelen. Bij haar aantreden als bijzonder hoogleraar constateerde zij dat geweld van mannen tegen vrouwen een epidemisch probleem vormt. Ze wijt gebrek aan actie aan massaal wegkijken, onder andere door seksisme te negeren of door net te doen alsof alleen mannen uit bepaalde culturen vrouwen slaan en vermoorden.
In het zicht van de massale agressie van mannen schiet de wet vaak tekort, aldus Römkens. Preventie en effectief optreden kan volgens haar alleen als de overheid de situatie als een schending van mensenrechten ziet:
In relaties kunnen andere normen gelden: ‘als je getrouwd bent, moet je me gehoorzamen’ of: ‘als man heb ik hier recht op’. Daar kan het strafrecht vaak niet tegenop. Daarom gaat Römkens seksueel geweld de komende jaren bestuderen vanuit genderperspectief. Omdat het véél vaker vrouwen dan mannen treft, kan het worden opgevat als een schending van een mensenrecht: het recht om vrij te zijn van discriminatie. “Dus rust er een plicht op de overheid om seksueel geweld te voorkomen. Om dat te bereiken moet ze de positie van vrouwen versterken, op alle terreinen, ook op de arbeidsmarkt en in het onderwijs.”
Over een register heeft ze het niet. Maar het is duidelijk dat er meer moet gebeuren dan nu. Preventie, hardere maatregelen, vaker betere bescherming voor vrouwen. Wat er ook nodig is, ruim voordat zo’n man overgaat tot seksueel geweld, moord en doodslag:
Laura Richards, the founder of the anti-stalking charity Paladin, says of the 49 deaths: “These figures are unacceptable. Many of the men identified through these figures will be serial abusers who target multiple victims, over time escalating to murder. These are the most dangerous of cases—they are murders in slow motion”
De Zesde Clan 